donderdag 25 september 2014

Kustslak.

 

Het gebeurd iedereen die regelmatig buiten is wel eens, je ziet iets groeien, bloeien of vliegen maar je hebt geen flauw idee wat het is. Ik zelf heb dit met enige regelmaat en sinds kort weet ik dat soorten als Engelsgras, Zeealsum en Winterakoniet minder algemeen zijn dan ik ooit had kunnen bedenken. Vaak loop ik er al jaren aan voorbij, ik denk dan al gauw, als het hier overal bloeid. vliegt of kruipt dan zal het in de rest van Nederland ook wel een algemene soort zijn, dat is verkeerd gedacht dus. Vaak moet ik even worden wakker geschut door iemand die er wat meer verstand van heeft en die bij het zien van een paar pollen Engelsgras zegt, goh Engelsgras, niet echt een algemene soort!! Ik beloon een dergelijke opmerking vaak met een, owh is dat zo? dat spul staat hier anders al jaren hoor!!


 
Baardman  Dollard                                                                 ( Bearded Reedling )

Een beetje surfen op het internet bracht mij bij nog zo'n soort die ik al jaren zie in de plasjes en prielen langs het vlonderpad naar de Kiekkaaste. Menig keer dacht ik, ahh daar heb je die grappige kleine slakjes ook weer maar ik heb nooit geweten dat het om Gray's kustslakken ging. De Gray's kustslak is ongeveer 3 tot 5 milimeter groot en word in Nederland nagenoeg alleen nog maar in de Zeeuwse delta en rond Nieuw statenzijl waargenomen, het is dus een behoorlijk zeldzaam slakje.


Havik   Juveniel.                                                                          ( Northern Goshawk )

Onbewust of bewust een soort zien daar zit een Wereld van verschil in, onbewust heeft elk mens wel eens naar een Spreeuw gekeken maar veel mensen hebben nooit gezien hoe mooi het beest eigenlijk is. Bewust ergens naar kijken is dingen in je opnemen, kenmerken en kleuren zien of geluiden horen en je verwonderen, of niet. Bewust naar een klein slakje zoeken stond niet echt op mijn "dingen die ik ooit nog moet doen" lijst maar ik was nieuwschierig geworden en besloot om er maar eens wat tijd in te stoppen. Nieuwe statenzijl was zaterdagmorgen gehuld in dichte mist maar een grote groep Baardmannetjes bleef ondanks dat niet onopgemerkt. Het pingend geluid van de vogeltjes klonk vanuit het met mist bedekte rietveld en kort na het betreden van het vlonderpad werd ik omringd door een groep van minstens 25 Baardmannen en vrouwen. Het Baardmannetje is zonder twijfel een van de meest kleurrijke vogeltjes van het Oldambt en de rietvelden van Nieuw statenzijl zijn al sinds jaar en dag een goede plek om deze soort van dichtbij te zien. De Baardmannen waren dus een leuke bijvangst maar ik kwam natuurlijk voor iets anders, een klein inimini slakje. Zoals gezegt, ik had op het internet al even wat voorwerk gedaan om het vinden van het slakje te vergroten en bij het eerste de beste poeltje langs het vlonderpad naar de Kiekkaaste was het al bingo. Niks op de knieën door het slik maar gewoon zittend op het pad vond ik de Gray's kustslakjes in een poeltje tussen en op de begroeing. Als kleine donkere stipjes zaten ze roerloos op de bladeren van het riet en meer dan dat zou het ook niet worden. Kustslakken geven nu eenmaal geen vliegshowtje zoals een Slechtvalk dat kan doen of trekken geen sprint als een Vos wanneer hij verstoord word maar zitten stil, roerloos stil en blijven bovendat gewoon doodstil zitten. Je bent dus eigenlijk snel klaar met die slakken maar kijk en verwonder u, verwonder u hoe een diertje kleiner dan een luciferkop kan overleven in een woeste Wereld van eb en vloed. En zo blijkt de Dollard na bijna dertig jaar nog steeds verassingen voor mij in petto te hebben, dingen die je niet verwacht, niet kent of waar je nooit een naam aan hebt kunnen plakken.  


woensdag 17 september 2014

Blythi ???

 


Eemshaven.

It's a jungle out there!! en wel een van grote bouwwerken van staal en beton. De vogelaar van nu heeft het er niet gemakkelijk meer en steeds vaker komt hij op plekken die onherkenbaar verwoest zijn. Hier zat ooit een grote groep Velduilen, daar een Woestijntapuit en ongeveer op deze plek zag ik lang geleden mijn eerste Grote franjepoot, al die plekken zijn inmiddels onherkenbaar verminkt en vol gestampt met beton en komen nooit meer terug. De Eemshaven veranderde in een korte tijd zo snel dat het zelfs door de vogelaars die er regelmatig komen niet meer bij te houden is. De kleine hoekjes van vroeger die nog over zijn worden gekoesterd maar beetje bij beetje ook omringd door belachelijk hoge hekken die ook nog eens vol hangen met camera's.


Hybride Bonte x Zwarte kraai   Eemshaven.              ( Hooded x Carrion Crow hybrid )

Camera's of niet, we gaan vrolijk verder met het zoeken in de nog resterende bosjes naar leuke soorten en zaterdag leverde dat een zeldzame soort op die je, gek genoeg, eigenlijk niet wil vinden, een Braamsluiper met een oosterlijke herkomst. Braamsluipers uit het verre oosten zijn in het veld nagenoeg niet op naam te brengen en alle gevallen op de Nederlandse lijst zijn dan ook op naam gebracht en door het CDNA aanvaard aan de hand van DNA materiaal. Vrijwel direct na het vinden van de vogel hadden we in de gaten dat het best een spannende Braamsluiper was en dat kwam mede door de vale kleur van de buik en de flanken. Ook de bruine bovendelen liepen ver door tot boven op de kop waardoor er nauwelijks sprak was van een kopkap, het enige grijze op de kop zat rond de oorstreek. Door de takken en het hekwerk heen was het nog een hele klus om bruikbare foto's van de bewegelijke vogel te maken.


Siberische braamsluiper ? (Silvia curruca blythi) Eemshaven.( Lesser Whitethroat ssp blythi ??)



Ondanks dat de vogel drie keer een harde "tsjeck" liet horen kon het geluid niet worden opgenomen. Gelukkig bestaat er altijd nog zoiets als internet, en dus ook een bron van vogelgeluiden, op de smartphone. In het veld werd na enige verwarring over de nieuwe naamgeving van de "Oosterlijke Braamsluipers" roepjes van alle mogelijke kanshebbers beluisterd en na verloop van tijd werd een geluid gevonden dat overeen kwam met onze vogel en dat bleek om een Siberische Braamsluiper, ( Silvia curruca blythi ) te gaan. Of het echt om een Blythi gaat zal voorlopig wel onduidelijk blijven, al worden er de laatste jaren wel grote stappen gezet omtrend de determinatie van deze uitermate lastige vogels. Zonder een geluidsopname en bruikbaar DNA matriaal lijkt deze Braamsluiper, hoe jammer het ook is, in de "volgende keer beter" lade te belanden. Dit soort waarnemingen geven mij altijd een half half gevoel, aan de ene kant is het geen wat je gevonden hebt best goed maar aan de andere kant schiet je er weinig mee op. Het is eigenlijk net een Bonte kraai die ook deels een Zwarte kraai blijkt te zijn of een heerlijke volle zeemeermin die met haar dikke bolle anus op het droge ligt,  leuk om naar te kijken maar 't is het net niet.



woensdag 10 september 2014

Sneaky.


Gewone zeehond    Termunterzijl                                        ( Harbor Seal )

Bij elk bezoek aan het haventje van Termunterzijl heb ik altijd het gevoel dat ik bekeken word wanneer ik met mijn auto onder aan de dijk sta. Met mijn linker oog aan de telescoop vang ik, vanuit mijn ooghoek, regelmatig nog net een glimp op van twee bruine ogen die na enige tijd weer geruisloos onder water verdwijnen. Heel sneaky komen de kleine onderzeeërtjes twintig meter verderop weer boven water en dit spel kunnen ze erg lang volhouden. Doorgaans besteed ik geen aandacht aan de zeehonden, ze zitten immers standaard in het weekend basispakket, maar soms kan ik het niet laten om ze even naar me toe te rammelen, even de sleutels uit het contactslot halen en buiten het raam wat rammelen kan soms wonderen doen. Dat rammelen leverde mij ooit een adembenemende ontmoeting met een, in de Eems Dollard schaarse, Grijze zeehond op. Vanaf het moment dat ik het beest zag begon ik met rammelen en na tien minuten rammelen lag het grote beest op 5 meter van de kant. Wie wie nou aan het bewonderen was werd niet helemaal duidelijk maar het was wel een moment om in een lijst met een gouden randje te stoppen. Bel dus niet direct met het GGZ wanneer u een man met een bos sleutels langs de waterkant van de Eems ziet rammelen maar ga er gewoon eens naast zitten, het kon u nog wel eens een leuke ontmoeting opleveren.


Kokmeeuw  Termunterzijl. Geringd in Kroatië.          ( Black -headed Gull, from Croatia )

Ik had me er helemaal op ingesteld, zaterdag niet te laat van bed, even naar de bakker en hup naar de Onnerpolder om de Zeearenden daar te doen. Allemaal leuk bedacht natuurlijk maar met minder dan dertig meter zicht, door de dichte mist, kon ik het eerst wel rustig aan doen. Ik word er altijd wat narrig van bij het zien van die grijze massa, het zijn verloren uren waar je geen ruk aan hebt en het maakt de dag alleen maar korter. Op een gegeven moment moet je toch knopen doorhakken, gaan of thuis achter de Orchideën blijven zitten. Het zal u niet verbazen dat het optie nr 1 werd, gewoon gaan. Ondanks verwoede pogingen van de zon om door de grijze deken heen te breken duurde het nog lang voor het zicht meer dan honderd meter werd. Uit de mist boven de Onner doemde bij flagen een kudde Konics op en tussen de paarden zat het doel van de dag, de Zeearend. Sinds een tijd zijn twee jonge vogels, een 2e kj en een 4e kj, aanwezig in het Zuidlaardermeergebied en ik was benieuwd of het om een jonge man en een jonge vrouw zou gaan, ja mensen, ik kijk alweer in de toekomst. Veel tijd om de vogel te bekijken kreeg ik niet want de mist gooide wederom weer roet in het eten. Tijdens het wachten op betere tijden kwam uit het niets Visarend nummer zoveel van dit jaar vlak langs mijn neus gevlogen en als een spook loste de vogel in een paar seconden ook weer op in de grijze massa. Sjipuuuh, he! IJsvogeltje, vel blauw, blauw, grijs, donker grijs en weg was hij weer, het wachten op opklaringen kan dus best nog aardige dingen opleveren. Vast geklampt aan de woorden van de RTV noord weervrouw, de zunne komt der deur mensen, bleef ik op het germaal van de Onner staan en na verloop van tijd won de zon steeds meer terrein. De paarden en de Zeearend kwamen weer in beeld en na een uurtje kon zelfs de jas alweer uit. In de Westerbroekstermadepolder, gelegen naast de Onner, kreeg ik een andere grote bult bruine veren in het visier en met wat moeite was te zien dat het om Zeearend nummer twee ging. Na verloop van tijd kwam nr 2 los van de grond en vloog met een kleine omweg naar de andere vogel en ging er gezellig naast zitten. Het kijken en vergelijken kon beginnen en het verschil in grote was het eerste wat opviel, vrouwtjes Zeearend zijn groter dan mannetjes. Ook de kop snavel verhouding verschilde behoorlijk en wederom was het weer de 2e kj vogel die er met kop en schouders uitsprong. Na ruim een uur kijken kwam ik tot de conclusie dat de 2e kj vogel een vrouw moet zijn en de 4e kj een man. Nu wil ik niet op de feiten vooruit lopen maar menig paartje Zeearend komt al op jongere leeftijd bij elkaar en als er een gebied is in Groningen die volgens mij voldoet aan de eisen van een Zeearend dan is dat het Zuidlaardermeergebied wel. Ze moeten beide nog een paar jaar voor ze geslachtsrijp zijn maar gezien de toenadering die het mannetje bij het vrouwtje zoekt lijkt de eerste stap in de liefde gezet te zijn.


Visarend in de mist.  Onnerpolder         ( Osprey )

En dan weer terug naar de meeuwen van Termunterzijl. De najaarstrek is in volle gang en zo ook die van de meeuwen. De meeste geringde meeuwen die ik aflees in het haventje komen uit streken die ten noorden of noord oosten van Groningen liggen. Vogels die geringd zijn ten zuiden of zuid oosten had ik tot voor kort nog nooit gezien langs de Eems. Aan dat gemis kwam eindelijk een einde toen ik vorige week een Kokmeeuw uit Kroatië af kon lezen. Kokmeeuwen uit Kroatië worden zelden gezien in Groningen en net als bij de geringde Zwarte ooievaar is het nu nog even wachten op bericht van de ringer.


Zeearenden  Onnerpolder                                                                   ( White-tailed Eagels )