maandag 27 mei 2013

Ver


Amerikaanse Goudplevier     Polder Breebaart     ( American Golden Plover)

Het is me het voorjaartje wel, een zon die ver te zoeken is, temperaturen die ver onder de maat liggen, want ruiten krabben op 24 mei dat verzin je zelf toch niet !, en vogels die er massaal voor lijken te kiezen om net even te ver uit het bereik van mijn 500 mm te gaan zitten. Vorige week werd de TOH (Top Of Holland) vogeldag weer gehouden en dit jaar verdween de dag nagenoeg geheel in het regenwater. Ondanks de regen reed ik toch alle leuke plekken in het Oldambt af om DE knaller van de dag te vinden. Naast een groepje van 10 Morinelplevieren in de Wildervanksterdallen, die ook net weer te ver van de weg af zaten maar wel herkenbaar waren, leverde een volle dag vogelen in het Oldambt mij maar bar weinig op. Troostprijs vogelen ten top dus. Naast een adulte Zeearend en drie Roodhalsganzen was er maar een beest die de titel "vogel van de dag" verdiende en dat was een eerste zomer mannetje Grauwe Kiekendief. Ik weet dat het wat vreemd klinkt om dit uit de mond van een vogelaar uit het Oldambt te horen maar de vogel krijgt de eervolle vermelding vanwege zijn kleed. Nooit eerder zag ik een eerste zomer Grauwe kiekendief in dit kleed en dat maakte het direct een leuk studie object. Geheel van een andere orde, en ook weer van heel ver komend, waren de twee Amerikanen die afgelopen week bij ons op de stoep stonden. Amerikanen in Midwolda? de kans dat je een gouden horloge op straat vind is in dit dorp procentueel gezien groter dan dat je een Yankee tegen het lijf loopt. Als ze dan ook nog eens bij ons aanbellen "den mouten ze wat van joe" We are looking for the familie Boven, nou den are you op de gooie stee want dat are we!! De Amerikanen waren tijdens een rondreis door Europa op de bonnefooi naar Midwolda gegaan om te kijken of er nog bloedverwanten van haar, in 1906 naar de states geĆ«migreerde en uit Midwolda afkomstige, opa in ons dorp woonden. Het enige wat ze hadden waren de namen van haar grootvader en haar overgrootvader zonder geboortedatums. Op hun vraag of wij familie waren of niet kon ik niet direct antwoord geven en we spraken af dat we via mail contact zouden houden over wat ik eventueel zou vinden. De Amerikanen verlieten na een uur ons huis weer en op dezelfde avond ging ik aan de slag met de namen die ik had. Haar overgrootvader bleek na wat speurwerk de enige Boven met de naam Hinderik Derks te zijn en dat maakte het voor mij allemaal een stuk gemakkelijker. De digitale snelweg is een grote genealogische pretpark, binnen een half uur vond ik de geboorte, trouw en overlijdens akten van haar overgrootouders, haar opa en zijn broers en zussen. Deze gegevens kon zij vanuit de USA niet boven water krijgen maar vanuit Nederland blijkt dit dus dodelijk eenvoudig te zijn.      


Grauwe Kiekendief  1e zomer mannetje   Dollard   (Montagu's Harrier 1st  summer male)

De Boventjes waar ik toe behoor mogen zich gelukkig prijzen met een familielid die in het einde van de vorige eeuw de hele familie geschiedenis op een rij heeft gezet. De hele stamboom van de familie is keurig samen geperst in een boek waar nagenoeg elk familie lid in staat. Het boek was de enige manier om er achter te komen of wij, de Amerikaanse en ik, beide nazaten waren van een en de zelfde stamvader. In het boek van onze familie vond ik de naam van haar overgrootvader en moeder maar voor het antwoord op de vraag of we familie uit een lijn zijn gaan we even terug naar Derk Geerts Boven, geboren te Midwolda in 1747, die 10 kinderen kreeg. Jan Derks Boven en Geert Derks Boven waren twee van die tien kinderen en de Amerikaanse blijkt een nazaat te zijn van Jan Derks en ik ben een nazaat van Geert Derks. Je kan dus eigenlijk stellen dat we beide nazaten zijn van Derk Geerts Boven en diens vader Jan Lucas Boven (1668) maar dat er niet een lijn te trekken is tussen 1668 en 1971, mijn geboorte jaar. Al met al is het barstens interessant om eens een avond in de geschiedenis van je eigen familie te duiken en nog leuker is het dat je antwoord krijgt op de vragen van iemand die aan de andere kant van de grote plas woont. De Amerikanen hebben dus, zonder het te weten, bij de goede Boven aangebeld, er wonen immers meer Boventjes in het Oldambt, en zullen dus op al hun vragen antwoord krijgen. Een oud spreekwoord uit de oorlogsjaren klink "als er een Amerikaan over de dam is dan volgen er meer" Zaterdag dook in de Breebaart polder een zomerkleed Amerikaanse Goudplevier op en net als de andere twee Amerikanen is ook dit een zeldzame verschijning in het Oldambt want dit was het tweede geval voor oost Groningen ooit en de eerste twitchbare voor Groningen, maar ook deze vogel zat erg ver ver ver!!


Spitfire

donderdag 9 mei 2013

Tussendoortje (part 2)


Roodpootvalk                    (Red-footed Falcon)

Hemelvaart is echt zo'n dag waarop veel vogelaars hun spullen bij elkaar pakken en het er eens even lekker van nemen. Ik liet het Oldambt even links liggen en besloot om een paar uurtjes te gaan vogelen in de Westerbroekstermadepolder. Ik moet u eerlijk bekennen dat ik bijna nooit in het gebied kom en daar is een reden voor. Het is een geweldig gebied om te vogelen maar het geen wat mij tegenhoud is de bereikbaarheid. Om het gebied te doorkruisen moet je eigenlijk een fiets bij je hebben en daar wringt nu net de schoen. Een fiets heb ik wel, hij staat in de schuur met een grijs laagje er over, maar die past niet in een Polo. Nu kan ik er wel apart een fietsendrager voor aanschaffen maar dat kan niet uit, daarvoor kom ik te weinig in het gebied!! pfffh wat een dilemma. Misschien moest ik maar eens op marktplaats gaan kijken wat een vouwfiets kost. Hoe dan ook, een bezoek aan het grootste moeras van Groningen was deze keer goed voor aardig wat leuke soorten, want zeg nou zelf, in een paar uurtjes 10 Witwangsterns, 1 Visarend, 2 Steltkluten, 1 Roodpootvalk en 3 Boomvalken zien doe je niet elke dag, toch?
  

Geoorde fuut                 (Black- necked Grebe)

Witwangstern              (Whiskered Tern)

woensdag 8 mei 2013

Vier op een rij


Steppekiekendief   adult man  Dollard        (Pallid Harrier adult male)

Zaterdag was ik wederom weer te vinden langs de dijk in de Dollard om naar Roodhalsganzen te zoeken. Door het droge weer van de laatste weken zit er maar weinig schot in de groei van het gras op de kwelders en erg veel Brandganzen kiezen er dit voorjaar dan ook voor om hun buikje vol te eten op de dijken. Het lijkt er op dat de groeiachterstand ook effect heeft op het aantal ganzen want de aantallen zijn beduidend lager dan in de voorgaande jaren. Minder Brandganzen betekend automatische minder Roodhalsganzen. Je moet het bij het zoeken naar Roodhalzen in de Dollard hebben van de massa, des te meer Brandjes des te groter is de kans op meerdere Roodhalsganzen. In de voorgaande jaren stond de dagteller wel eens op 7 individuen maar dit voorjaar werden met moeite 2 vogels op een dag gezien, een beetje magertjes dus. Tijdens het af scannen van de groepen ganzen neem je eigenlijk alles wat in beeld komt mee en zaterdag pikte ik boven in de rand van mijn telescoop een Kiekendief op die aan het jagen was boven de kwelderrand. Omdat de vogel wel erg licht leek, bij het witte af, liet ik de ganzen maar even voor wat ze waren en volgde ik de vogel die,al jagend, eerst richting west vloog en later langzaam in oostelijke richting verdween. Alle kenmerken die ik waarnam in het veld pasten eigenlijk maar op een soort, de Steppekiekendief. Omdat de vogel op vele honderden meters van de dijk boven de kwelderrand aan het jagen was, en de luchttrilling ook nog eens behoorlijk groot was, lukte het maar amper om een redelijke bruikbare foto van het beest te maken. Natuurlijk had ik hem het liefst naast de weg op een paaltje zitten maar je kunt nu eenmaal niet alles hebben. Iets wat dan ook direct weer aansluit op een soort die ik niet gedaan heb het afgelopen weekend, de Bruinkeelortolaan van Lauwersoog. Het waarom doet er nu niet meer toe maar laat ik het er maar op houden dat het stiekem toch wel een beetje auwh doet. Auwh of niet, de Steppekiekendief maakt het gemis wel een beetje goed en zorgde trouwens ook nog voor een leuke 4 op een rij. Naast de Steppe zag ik in een stuk van een paar kilometer ook nog een Blauwe, een Grauwe en een Bruine Kiekendief, leuk!


Withalsvliegenvanger  Eemshaven       (Collared Flycatcher)

Dinsdag werd in de Eemshaven de eerste Withalsvliegenvanger voor Groningen (en helemaal nieuwe voor mij) gevonden en ik was vast besloten om deze soort, in tegenstelling tot die andere mega, niet te laten schieten. In een rechte lijn werd via de Duitse autobahn (even laag vliegen!) vanuit Enschede koers gezet naar de Eemshaven alwaar de vogel zich knap wist te verstoppen in de Kamstrasingel. De vogel was erg lastig en liet de aanwezige vogelaar veel van A naar B rennen. Na rustig wachten (iets wat voor menig vogelaar moeilijk is) kwam de vogel een paar keer aardig vrij te zitten en konden er met veel moeite enkele foto's van de vogel worden gemaakt. Eind goed al goed dus. Als we bij die twee erg goede soorten ook nog  een Breedbekstrandloper, 6 Kraanvogels (over ons huis), een Rode wouw, een Zwarte wouw en een Fluiter (erg schaars in het Oldambt) optellen dan kom ik tot de conclusie dat er eindelijk schot in de zaak komt.


donderdag 2 mei 2013

Fout


Ross'gans   "Die ene met die gele ring"    Dollard kwelders  (Ross's goose    escape)

Het verschil tussen goed en fout zit hem soms in kleine dingen, of in het geval van een Ross'gans misschien beter gezegd, in kleine ringen. Wanneer je als Ross'gans vanuit noord Amerika in Nederland verzeild raakt en er duidelijk gezien is dat je "schoon" bent (geen fout ringetje) dan is de kans redelijk groot dat je de boeken in gaat als dwaalgast. Van alle kanten word je bejubeld en vele mensen rijden uit alle hoeken van het land naar je toe om naar jouw te komen kijken. Je word opgenomen in de lijst der lijsten en als je geluk hebt kom er zelfs een foto van je op internet te staan met de onderschrift "klapper van de week!" Het verhaal word anders als je als Ross'gans besluit om je leven in gevangenschap te verruilen voor een leven in vrijheid. Dan krijg je als leuk wit gansje een hele andere status, je bent een lozer, een escape, geen knip voor de neus waard en je zal nooit en te nimmer de boeken in gaan als een "goede" Ross'gans, je blijft altijd "die ene met dat gele ringetje" Van enig ere herstel is alleen nog sprake wanneer je in de loop der jaren dat gekke ringetje van je poten weet te pulken, alleen dan val je direct weer binnen de marge van de eerste regels van dit bericht en word je geacht wild te zijn, raar maar waar. Een klein geel ringetje van een paar gram kan je dus maken en breken als Ross'gans en kan je in the hall of fame of in the hall of shame doen belanden. "Die ene met dat gele ringetje" doet na enkele maanden rondzwerven in Friesland de Dollard aan maar ook hier viel hij, dankzij dat gele ringetje, na een paar minuten ook al door de mand als zijnde een escape en dat brengt de stand voor dit gebied op 2-2, twee foute en twee "goede" Ross'ganzen. Deze Ross'gans trekt de komende maand gewoon met de Brandganzen mee naar de broedgebieden van de Brandjes in het hoge noorden. De kans dat de vogel zich voortplant, en zo een paar hybride gansjes (Ross'x Brandgans) op de wereld zet, is redelijk groot. Mocht dit het geval zijn dan wacht de vogelaar die volgend jaar een van deze jongen in Nederland tegenkomt de schone taak om deze vogel(s) met een beschrijven in te dienen bij het CDNA in de hoop dat de vogel op de lijst der lijsten terecht komt. Met andere woorden, je moet een vogel indienen waarvan je niet zeker weet of een van zijn ouders een wilde Ross'gans is of dat het een jong is van "die ene met die gele ring"? En zo glippen de nakomeling van "die ene met die gele ring" dus vrolijk tussen de mazen van de CDNA wetten door en word ze volgens mij, geheel onterecht, een hand boven het hoofd gehouden. Deze week kreeg ik het verzoek om een waarneming van een hybride Ross'x Brandgans van een paar jaar terug alsnog in te dienen bij het CDNA, geachte heren van de commissie, ik ben gekke Jaapie niet!! Deze week kreeg het Oldambt nog een tikje om zijn oren van koning winter door ons op de eerste dag van mei nog op te zadelen met nachtvorst. Het blijft maar aanklooien met dat weer dit voorjaar, iets wat trouwens terug te vinden is in tegenvallende aantallen leuke soorten. Op een of andere manier wil het niet echt vlotten en ik moest mij het afgelopen weekend tevreden stellen met een Klapekster, 2 Roodhalsganzen en een eerste zomer Kleine zwaan tussen de Knobbel's achter ons huis, het is voor vier dagen vrij iets, behoorlijk veel eerder, onder de maat allemaal


Paapje  Oldambt     (Whinchat)